Blog
Mijn telefoon gaat, een face time gesprek komt binnen. Op mijn scherm verschijnt een foto van een man met een helm op. Hè ken ik die? Mafketel, denk ik en druk hem weg. Rare mensen heb je op de wereld, gaat door mij heen, telefoonnummers afzoeken op internet en gaan bellen. En ja dat kan bij mij, ik sta met naam en toenaam op mijn website www.ellisenco.nl. Een minuut later gaat mijn telefoon met hetzelfde nummer. Enigszins nerveus neem ik op. “ ja hallo”, zeg ik. “ He hallo” , hoor ik jolig aan de andere kant. “ Ja? “ zeg ik opnieuw aarzelend en argwanend, “ met wie spreek ik?” Je spreekt met de fysio voor het leefstijl programma. Je legde net op hè ? Ja dat snap ik, komt vast door mijn foto hè ? Grappige foto hè , was met carnaval genomen. Ja, niet heel professioneel “ en zo ratelt hij door. Leuke vrolijke stem. Helaas maakt hij niet echt contact. Hij ratelt nog even door over over hun leefstijl programma en hoe geweldig het in elkaar zit. Als ik er tussen probeer te komen met mijn vragen, is daar direct zijn overvrolijke en overpositieve houding weer, joh dat gaat ons lukken met nadruk op ons…
Rotterdams dialect
Ik ben onderweg in mijn fiat 500. Mijn trots! Mijn eigen dopje die voelt alsof ik in een vrachtwagen rijd. Hoog kijkend op de weg en een breed raam geven mij het gevoel dat ik in een enorme auto rijd. Elke keer als ik uitstap zie ik weer hoe klein maar oh zo mooi deze auto is.
Op weg in mijn fiatje dus , naar mijn afspraak met het centrum voor gezond gewicht in Rotterdam. Ik heb lang gewacht op deze afspraak en kijk er erg naar uit. Niet te veel verwachten, zeg ik steeds tegen mijzelf om niet teleurgesteld te worden. Ik verwacht een klein ziekenhuis, een soort dependance van het Erasmus MC. Verwonderd kijk ik rond. Zo klein is het niet. Integendeel, wat een bedrijvigheid, veel kleine winkeltjes in een grote hal. Ik houd van het Rotterdamse dialect. De 010 mentaliteit spreekt mij aan. Niet lullen maar poetsen. Een stad waar hard gewerkt wordt en dat is merkbaar en zichtbaar.
Ik ben te vroeg en verschans mij in de grote hal met een cappuccino en observeer wat er zoal om mij heen gebeurt en geniet van dat heerlijke dialect.
Gezonde leefstijl
Helder en duidelijk is de interniste: “ Er is een grote kans dat je binnen vijf jaar na de gastric bypass weer dik bent door je aandoeningen”. Hè , hè daar is eindelijk een duidelijk antwoord op de vraag die ik al jaren stel en geen antwoord op krijg. Nou ja behalve die keer dat ik bij de voorlichting zat voor de gastric bypass en ik deze vraag stelde aan de chirurg . Zijn reactie was “ daar heb je er weer zo een die denkt dat ze dik wordt van medicatie. Nou elk pondje gaat door het mondje”. Ik viel stil..
Blij ben ik met het gesprek met deze interniste. Haar heldere en duidelijke uitleg. Ik voel mij gehoord en serieus genomen in mijn verhaal. Geen uitspraken over pondjes die door mondjes gaan, nee helder en duidelijk, relatie leggend en constructief. Haar advies is een gecombineerde leefstijl interventie samen met medicatie die zij voorschrijven om het afvallen te ondersteunen.
Ik lees op internet : een gecombineerde leefstijlinterventie of GLI zoals men populair zegt, is een programma van twee jaar waar je begeleid wordt in gezonde voeding, bewegen met als doel een blijvende gedragsverandering en daarmee een veranderende leefstijl.
Wauw, dat klinkt goed! Een mooi omschrijving met een prachtig doel. En daar komt weer dat stemmetje die zegt, je weet toch best veel van gezonde voeding? Je eet best gezond, bewegen doe je toch ook? Ja, zeg ik tegen mijn ondermijner, ja dat klopt, dat doe ik allemaal. Betekent dat dan dat er niets meer te leren of te veranderen valt? NEE!!
Alles in mij zegt “ dat ga ik doen!!” ook al denk ik het een en ander te weten over voeding, ik ga het doen! Niet proberen maar doen!
En zo had ik die fysio met zijn helm op aan de telefoon. Ik zoek nog even door..
Daar zit ik bij de diëtiste ter voorbereiding op een leven met een gastric bypass. Na zoveel jaren gedieet te hebben en nauwelijks resultaat geboekt te hebben, sta ik op de wachtlijst voor een gastric bypass operatie.
Haar opmerking raakt mij diep: “ oh jee, zoveel eet je helemaal niet.. Ik hoop dat een gastric bypass je dat gaat brengen wat je hoopt en je gaat afvallen.”
En daar zit nu de kern van mijn probleem. Ik eet al jaren gezond genoeg en heb geen overmatige calorie inname, geen eetbuien, ben geen binge eater, en al dat zo meer..
Tuurlijk alles kan beter. Zo zit ik in elkaar. Bij alles wat ik doe, denk ik, het kan altijd beter. Het is mijn manier om mij te blijven uitdagen, om te blijven leren, om mijzelf te blijven ontwikkelen. Dus ook bij het eten: ja het kan altijd beter. Deze operatie blijft voor mij Russische Roulette.
Algoritmes
Ik speur geregeld het internet af. Zoektermen als Gastric Bypass en medicatiegebruik worden vaak ingetikt. Naast zinnige en onzinnige sites ( niemand weet het antwoord), schieten allerlei frisse jonge meiden voorbij. Lang leve de algoritmes! Meiden die slank en strak in het vel zitten, dieet goeroe zijn en op hun site allerlei beloftes doen. Binnen een maand vijf kilo afgevallen, door gewoon of gewoon te eten. Op Instagram staan deze meiden geregeld met een glas wijn, bier en een borrel hapje op de foto want afvallen is leuk en je kan alles blijven eten. Weer anderen roepen dat zij diëten op maat aanbieden door middel van een bloedanalyse. Die triggert mij. Jaren terug bij Dokters van Morgen , werd een onderzoek besproken waar je op basis van je DNA een op maat gemaakt voedingsadvies krijgt. Dat is wat ik wil!! Ik heb destijds het internet afgezocht naar het Amerikaanse bedrijf en gevonden. Helaas waren deze kits alleen nog in Amerika beschikbaar. Ik heb zelfs de Nederlandse onderzoeker gemaild. Tot mijn positieve verbazing krijg ik antwoord van haar terug. Helaas zijn dergelijke onderzoeken nog niet voor de Nederlandse markt beschikbaar.
Levend Bloed
Een dieet op basis van mijn bloed triggert mij dus. Ik maak een afspraak voor een intake gesprek en er wordt bloed geprikt. Ik kan bijna niet wachten op de uitslag. Misschien ligt hier wel de oplossing. Na een paar weken wachten, is daar dan het lang verwachte resultaat. Ten points? of is het douze points? Helaas het blijkt zero points.. Verbaasd was ik over de uitslag en herkende mijzelf er niet in. Omdat ik zo graag het toverstokje wil vinden, ben ik niet kritisch geweest tijdens de intake . Ik heb onvoldoende gevraagd wat het bloedonderzoek inhoudt. Want wat blijkt, het is een levend bloed analyse. Een bloed onderzoek in het alternatieve circuit zonder enige wetenschappelijk basis. Ik veroordeel het niet, het past niet bij mij. Omdat ik niet teveel in discussie wil met de diëtiste -als je dat wel doet, kan je namelijk niet accepteren wat de uitslag is en ben je alleen maar in verzet en in de ontkenning- ga ik toch maar braaf aan de slag met de adviezen. Vier maanden later, ben ik een lege portemonnee rijker, en 2 kilo lichter.
Body Positivity
My best friend google, geeft op een van mijn zoektochten, het advies om eens naar body positivity te kijken. Niet zo'n slecht idee voor iemand die vooral een fan is van body negativity. Een mooie gedachte: accepteer jezelf zoals je bent met je lijf wat je hebt.
Bijna iedereen heeft wel opmerkingen over zijn lijf. De een vind zich zelf te dun, de ander vind dat ie te weinig billen heeft, weer een ander wil meer borsten of een gespierde torso. Ik wil weer een slank lijf! Past deze visie bij mij? In zeker op zicht wel, want discriminatie omdat je dik bent bij een sollicitatie of dat mensen niet naast je willen zitten in de bus, of dat de stoelen klem blijven zitten als je opstaat, is niet fijn en mag zeker niet gebeuren. Ik heb tot nu toe weinig gemerkt van discriminatie op basis van mijn gewicht. Misschien omdat ik er zelf open over ben? Ik heb de indruk dat er echt niet alleen gekeken wordt naar mijn figuur maar ook wat ik te bieden heb aan kennis en kunde …. Hoop ik..
Mijn body negativity roept veel op bij anderen. Opmerkingen als je ziet er toch goed uit
( gelukkig wel), je kleedt je toch altijd heel leuk ( waarom niet?) joh zo erg is het niet..( hoe erg is het dan wel?) komen op mij af.
Ik roep het zelf op want mensen willen graag redderen en misschien wil ik stiekum wel geredderd worden….
Volgens de huidige normen ben ik dik. Ik heb een BMI van 36. Een gezonde BMI ligt tussen de 18,5 en 25. Een BMI van 36 betekent obesitas. BAM! Daar staat het. Ik heb obesitas. Ik voldoe niet alleen aan het schoonheidsbeeld van een lang en slank lijf, ik loop ook gezondheidsrisico’s. Het is ondertussen wel duidelijk dat overgewicht geen gunstige invloed op de gezondheid heeft. Ziektes als diabetes type 2 maar ook hart en vaatziekten kunnen het gevolg zijn. Ik ben bekend met een hartziekte. Een die niet veroorzaakt is door overgewicht. En daar is die bekende cirkel. Ik heb overgewicht ontwikkeld door de medicatie voor deze hartziekte, het overgewicht heeft geen gunstige invloed op mijn hartziekte en is het beter om af te vallen. Alleen het afvallen lukt weer niet door de medicatie die ik slik… Kan je het nog volgen?
Het schoonheidsideaal door de eeuwen heen is niet altijd hetzelfde geweest. Ook werd er minder aandacht besteed aan gezondheidsrisico’. Integendeel er zijn periodes geweest dat dik zijn de norm was. Mijn zelfbeeld stijgt bij dit idee!
Korsetten
Zo was in de zeventiende eeuw het not-done om slank te zijn en was het hebben van overgewicht een teken van gezondheid. Het was een statussymbool om dik te zijn.
Nog verder terug in de tijd, in de klassieke oudheid was het ideaalbeeld lang, slank en gespierd. Dit beeld werd weer razend populair in de middeleeuwen alhoewel de vrouwen toen wel een buik mochten of nee zelfs moesten hebben. Die dikke buik verdween weer in de 18de eeuw. Vrouwen werden in korsetten geperst om een wespentaille te creëren. Een vorm van mishandeling die breed gedragen werd, want die wespentaille ging over in het zandloper mode waarbij het korset nog immer razend geliefd was. Geen adem meer krijgen en flauwvallen was heel gebruikelijk en niemand keek ervan op of kwam op het idee om het korset aan de wilgen te hangen. Gelukkig verloor het korset in de twintigste eeuw terrein en mocht het lijf in zijn natuurlijke vorm weer gezien worden.
ik kan mij nog goed herinneren dat mijn oma een korset droeg. Ik was jong en keek gefascineerd toe hoe zij in een korset geperst werd. Al die veters en maar strakker aantrekken. Het gaf mij als klein kind al een benauwd gevoel. Dat moet toch niet lekker zitten? En dat alles om maar geen hobbels, bobbels en rollen te hebben en strak in de jurk te zitten. Tsja wie mooi wil zijn…
Gelukkig kwam er een eind aan de populariteit van het korset alhoewel er sectoren zijn die het korset spannend en erotisch vinden. Ik doe even niet mee!
De gezondheids cult.
Weer terug naar nu en naar de aandacht die er is voor onze gezondheid. Er is zoveel aandacht dat het bijna een cult wordt. Dieet wordt vervangen door leefstijl. Leefstijl is meer dan alleen gezonde voeding, ook aandacht voor body en mind doen mee. En wat is er veel!!! Zoveel visies, zoveel meningen. Wat de ene visie goed vind, wordt door de andere visie bestreden.
Overal kom je het woord leefstijl in tegen: Leefstijl coaches, leefstijl methode, leefstijl als medicijn, leefstijl fysio. En wat leggen we onszelf op: 10.000 stappen per dag is de norm, mediteren, yoga, wandelen, fietsen, hardlopen, naar de sportschool, koolhydraat beperkt of arm eten, vegetarisch of liever nog veganistisch, het zone dieet, het mediterraan dieet, het ketogeen dieet, paleo enzovoort enzovoort. Slow cooking is in, fast food is uit.
Ik vraag mij af hoe ik dit allemaal moet doen in combinatie met mijn werk. 10.000 stappen is bijna 8 kilometer. Ik loop er ongeveer 2,5 a 3 uur over. Waar haal ik de tijd vandaan? Ik moet namelijk ook nog in stilte mediteren en mijn lesje yoga volgen, daarna een smoothie van groene groentes opdrinken of eigenlijk liever nog intermitted fasting. Een voordeel daarvan: ik hoef s’ ochtends geen ontbijt klaar te maken. Of ik mij er nou beroerd van voel of niet, het is zeer gezond om vanaf s avonds 20.00 uur tot 12.00 uur de volgende dag niet te eten. Oh ja ik moet mijn dag ook nog beginnen met koud douchen want het bruin vet moet aangemaakt worden. De nieuwste rage is zwemmen in natuurwater zowel zomers als s winters. Daar sta je dan: rillend van de kou in je wetsuit, ademend als the ice man en gaan!
Ik geloof dat ik mijn baan maar ga opzeggen want een gezonde leefstijl is een dagtaak. Ik kan het slapen over slaan maar van niet slapen wordt je weer dik.
Kan iemand mij vertellen hoe ik dit allemaal doen moet?
Daar zitten ze op een bankje voor het ziekenhuis in Rotterdam. Twee dikke vrouwen druk pratend. Omdat ik moet wachten, ga ik naast hen zitten op het bankje. Zij met elkaar in gesprek over het leven, de wereldproblematiek. Thema's als vluchtelingen, werkloosheid en natuurlijk COVID-19 passeren de revue. Stellige meningen die een ultra-rechtse politicus niet misstaan, vliegen door de lucht. Ik wil niet betrokken worden in het gesprek. We zitten met z'n drieen op dat bankje en voor je het weet, wordt aan mij gevraagd wat ik er van vind. Ik kijk om mij heen en vermijd oogcontact met hen. Mijn oren echter zijn gespitst en ik luister graag mee naar de stelligheden en oneliners. Verzonken in mijn gedachten hierover, hoor ik ineens woorden als gezondheid en dik zijn. Ik veer op en ben direct weer bij hun gesprek. " De mensen worden steeds dikker" , is hun conclusie. Geinteresseerd ben ik naar hoe zij naar zichzelf kijken. In mijn ogen behoren deze vrouwen tot de groep vrouwen met flink overgewicht.. Tot mijn verbazing hoor ik ze tegen elkaar zeggen " gelukkig zijn wij niet zo dik". Ik kijk nog eens naar hen en kijk naar mijzelf. Qua postuur doe ik niet voor hen onder. Hoe anders is mijn perceptie. Ik ben naar Rotterdam afgereisd ter voorbereiding op een gesprek bij het centrum voor gezond gewicht.
Ineens is die ochtend daar dat de weegschaal drie cijfers voor de komma aangeeft. Verdrietig en boos kijk ik naar de weegschaal. Bij mijn geboorte weeg ik nauwelijks zes pond. Een gevild konijn, noemt dokter Dieleman, de huisarts van destijds, mij. Net alleen een gevild konijn na de geboorte, ook tijdens de puberteit. Die foto waar ik samen met mijn oma op sta, spreekt voor zich. Mijn oma en ik staan voor de deur van mijn ouderlijk huis. Het is een feestdag. Mijn broer, die zes jaar ouder is, gaat die dag trouwen. Ik in mijn blauw-witte schortjurk, mijn oma in haar groene bloementjesjurk. Wat ben ik mager! Ik toon alsof ik alle problemen van de wereld op mijn schouders mee draag. Mager, schouders gebogen en wat zie ik er moe uit. Altijd ben ik moe. De ene dag meer dan de andere dag. Mijn moeder loopt met mij de deur plat bij de huisarts. Vele malen wordt er bloed geprikt. Er wordt aan van alles gedacht, nooit komt er iets uit. Tussen de oren, is de conclusie en daar kan ik het mee doen.
Terug naar dat meisje wat samen met haar oma op de foto staat. Ik ben slank, heb maatje 34 / 36. Ik zie mijzelf echter als mager, als een meisje met uitstekende botten die moeite heeft om broeken te kopen. Wat schaam ik mij voor mijn lijf toen en wat schaam ik mij nu weer. Body shaming heet dat. Ik schaam mij voor mijn dik zijn. Ik kan bijna niet in de spiegel kijken en als ik in de spiegel kijk, heb ik er moeite mee om positief te zijn.
In tien jaar tijd ben ik veertig kilo aangekomen door gebruik van medicatie. De moeheid blijkt namelijk een oorzaak te hebben. Ik heb chronische aandoeningen en slik daar medicatie voor. Een van de bijwerkingen van deze medicatie is toename van gewicht. En dat heb ik geweten. Veertig kilo erbij, de weegschaal geeft drie cijfers voor de komma aan.
Ik ervaar mijzelf in mijn dik-zijn als publiekelijk bezit. Iedereen heeft wel een mening, een goed bedoeld advies. Wat een reacties als ik een frietje eet, of een koekje. Ja zelfs bij een gewone boterham. Eet geen koolhydraten, ik moet dit... ik moet dat... elk pondje gaat door het mondje. Was het maar zo, kan ik wel uitschreeuwen. Dik zijn is niet altijd je eigen schuld. Niet iedereen die dik is, eet te veel en ook niet iedereen die dik is, is ongezond. Eigen schuld, dikke bult , wordt soms letterlijk gezegd.
En daar zit ik dan op dat bankje bij de twee dikke vrouwen. Zij die het geen probleem vinden, ik die met een hele zoektocht bezig is. Hoe interessant de verschillen in belevening. Er zijn tijden geweest dat dik zijn de norm was, een teken van welvaart en goede gezondheid. Dit intergeeert mij zeker in deze tijd waar gezonde leefstijl de nieuwe religie geworden is.
Daarover een volgende keer meer.